Yakın periyodun en kanlı ve kuvvetli savaşlarından biri olan Bosna Savaşı, toplumun farklı bölümlerini tarafından aktarılarak beyaz perdeye yansımıştır. Savaş periyodunda insanların yaşadıkları, kuvvetli kaidelerde hayatta kalma çabası ve her şeye karşın ikili ilgilerini yürütmeye çalışmalarını mevzu alan sinemaları bu yazımızda sizler için derledik. Tarihi sinemalara merakı olanların ve bilhassa Bosna Savaşı’nda insanların neler yaşadığını merak edenlerin kesinlikle izlemesi gereken bu sinemaları hala izlemediyseniz, vakit kaybetmeden izlemeye başlayın.
BEFORE THE RAIN – MILCHO MANCHEVSKI
Londra ve Makedonya hudutlarının genişliğini kapsayan bir çizgide, üç farklı kısım üzerinden kaygısını açıklayan bu sinemada birbirinden bağımsız insanların nasıl birbirlerini tamamladıkları izleyiciye aktarılıyor. Sinemanın birinci kısmı olan ‘Kelimeler’ Ortodoks bir rahip, cinayet faili bir Müslüman ve Arnavut bir kızın kıssasını husus alıyor. ‘Yüzler’ kısmında bir bayanın aşk ikilemi husus alınırken, ‘Resimler’ kısmında ise Makedonya’nın dönüşümü izleyicilere aktarılıyor.
UNDERGROUND – BUYRUK KUSTURICA
1995 üretimi olan sinema, bir yer altı silah üreticisinin kıssasını bahis alıyor. Bu iş sırasında ana karakter birebir vakitte gerçeküstü olaylarla karşı karşıya kalır. Belgrad’da komünist Marko’nun hedeflediği ortam fazlası ise sağlanır. Marko arkadaşı Blacky ve yoldaşlarını yer altında bulunan bir mahzene yerleştirir. Orada silah üretmeye başlarlar. Marko’nun fikrine nazaran savaş sona erdiğinde ve onlar dışarı çıktığında, yeryüzünde bir cennet onları karşılayacaktır. Vakit geçip, barış ilan edildiğinde yer üstünde çok fazla şey değişir. Lakin yer altında her şey birebir kalır. Marko yeraltındakilere faşist idarenin tüm acımasızlığı ile karar sürdüğünü belirtir ve yeraltında silah üreten yoldaşlarına hayatın tüm karanlığı ile devam ettiğine inandırır.
KUSURSUZ ÇEMBER – ADEMIR KENOVIC
1999 imali olan Kusursuz Çember, Sırp Kuşatması altındaki Saraybosna’da insanların kenti kümeler halinde terk ederken, geride kalanların yoksulluk, ümitsizlik ve vefat korkusu ile baş başa kalışını aktarır. Bu kaos içerisinde bencil, duyarsız bir şair ise iki evsiz çocuğa rastlar ve olaylar bundan sonra değişmeye başlar.
ZVOT JE CUDO – BUYRUK KUSTURICA
2004 imali olan bu sinemada Luka, Jadranka ve oğulları Milos’un yaşadıkları anlatılır. Orta sınıfa ilişkin bir Sırp ailesi, Bosna’da küçük bir kasabaya yerleşir. Luka, mühendislik mesleğini sürdürürken eşi Jadranka’nın en büyük hayali başarılı bir opera sanatkarı olmaktır. Küçük kasabanın tek kıymetli özelliği ise içinden geçen tren sınırı ve beraberinde taşıdığı turistlerdir. Luka’da bu tren sınırını düzenlemesi için görevlendirilmiştir. Fakat bekleyen savaş başlar ve zalimce hayatlarını felç eder. Kula artık savaş bölgesindedir ve Sabaha ile tanıştığında tüm hayatı değişecektir.
LEPA SELAM LEPO NAZARAN – SRDJAN DRAGOJEVIC
1996 üretimi olan sinemada kendisini ülkesine hizmet etmeye adamış bir Sırp askerinin savaşta önemli bir formda yaralanması ve yaralandıktan sonra savaş öncesi parçalanmış olan Yugoslavya’nın huzurunu aramaya başlamasını anlatılıyor.
UBISTVO S PREDUMISLJAJEM – GORCIN STOJANOVIC
Filmin ana konusunu erkekler, bayanlar ve savaş oluşturur. Jelena Paniç, Sırbistan’ın Hırvatistan ile savaşı sırasında 1990’ların başında Belgrad’da genç bir bayandır. II. Dünya Savaşı’nın sonundan itibaren büyükannesinin günlüğü hakkında bir kitap hazırlamaya başlar. Savaş yaralarından kurtulan genç bir asker olan Bogden ile de ilgilenen bu bayan, büyükannesinin öyküsünde epey farklı şeyler ile karşılaşır.
GORI VATRA – PJER ZALICA
2004 üretimi olan sinema, Bosna’nın Tesanje isimli küçük bir köyünde geçiyor. Sinemada köydeki memnun, huzurlu, mütevazi ve sakin olarak görülen insanların gerçekte neler yaşadığı aktarılır. Bu hoş ve kusursuz tablonun ardında; etnik bir hoşgörüsüzlük, açlık, fuhuş ve hatalıların neden olduğu yozlaşma yer alır.
GRBAVICA – JASMINA ZBANIC
Eksi Yugoslavya’da geçen bu sinemada, bekar bir annenin ızdırabı bahis alınıyor. Bir insanın bir yandan gerçeklerle baş etmeye çalışırken bir yandan da savaşın dehşet dolu izler bırakan geçmişini üstesinden gelmesinin zorlukları bu sinemada net bir formda izleyiciye geçmektedir.
NAFAKA – JASMIN DURAKOVIC
Filmde; 1992’de iç savaşta bir televizyon grubu ile Saraybosna’ya gelen Amerikalı Janet, savaşın bütün acımasızlığını ve kentin yıkılmasına karşın burada tanıştığı, ailesini savaşta kaybetmiş olan asker Kırmızı Göz’e aşık olur ve Bosna’da kalmaya karar verir.
