Şahıs şirketi, heyetimi kolay ve süratli olan bir şirket modelidir. Lakin iştirak yapısı ile kurulduğunda kimi kısıtlamalar ve sorumluluklar da beraberinde gelir.
Şahıs şirketlerinin avantajları ve dezavantajları nelerdir, bu şirketi açmak için hangi dokümanlar gerekir ? Gelin birlikte bakalım.
ŞAHIS ŞİRKETİ NEDİR?
Şahıs şirketi, bir yahut birden fazla gerçek kişinin ticari faaliyet göstermek gayesiyle kurduğu bir şirket çeşididir. Şahıs şirketinin kurucusu ya da ortakları, şirketin borçlarından kendi mal varlıkları ile sınırsız olarak sorumludur. Yani şirketin borcunu ödeyememesi durumunda, şahıs şirketinin sahibi yahut ortakları kendi konutlarını, otomobillerini yahut banka hesaplarını kaybedebilir. Bu yüzden şahıs şirketleri, riskli işler yapmaktan kaçınmalıdır.
ŞAHIS ŞİRKETİ CİNSLERİ NELERDİR?
Şahıs şirketleri, kendi içinde üçe ayrılır: İsmi şirket, kolektif şirket ve komandit şirket. Bu şirket tiplerinin farkları şunlardır:
- Adi şirket: En kolay şirket modelidir. Firmanın sahibinden farklı bir mal varlığı yoktur. Hukuksal kişiliği de yoktur. Borçlar Kanunu’na nazaran kurulur ve yönetilir. Ortaklar ortasında bir kontrat yapılması kafidir. Vergi dairesine kayıt yaptırmak gerekmez.
- Kolektif şirket: Gerçek bireyler tarafından kurulur. Hukukî kişiliği vardır. Ticaret Kanunu’na nazaran kurulur ve yönetilir. Ortaklar ortasında bir kontrat yapılması ve ticaret siciline kaydolunması gerekir.
- Komandit şirket: En az iki gerçek kişinin paydaşlığı ile kurulabilir. Hukukî kişiliği vardır. Ticaret Kanunu’na nazaran kurulur ve yönetilir. Ortaklar ortasında bir kontrat yapılması ve ticaret siciline kaydolunması gerekir. Komandit şirketin ticari unvanı, sicil numarası, vergi levhası üzere evrakları vardır. Bu yüzden ticari faaliyet göstermek için daha uygundur.
KİMLER ŞAHIS ŞİRKETİ KURABİLİR?
Şahıs şirketi kurmak için 18 yaşını doldurmuş olmak gerekir. Devlet memurları, kanunen bir tacir olarak kabul edilmedikleri için şahıs şirketi kuramazlar. Lakin kimi kurallar altında şahıs şirketlerine ortak olabilirler. İsmi şirketlerde ortak olamazlar. Kolektif şirketlere hem ortak olamazlar hem de misyon alamazlar. Devlet memurları dışında, rastgele bir kişi şahıs şirketi kurabilir.
ŞAHIS ŞİRKETİ NASIL KURULUR? HANGİ EVRAKLAR GEREKİR?
Şahıs şirketi kurmak için vergi dairesine başvurmak gerekir. Müracaat için gerekli evraklar şunlardır:
- İkametgah belgesi
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- İmza sirküleri
- İmza tescil beyannamesi
- Şirket sözleşmesi
- Şirket tescil belgesi
Gerekli olan evrakları vergi dairesine şahsen ya da bir mali müşavirle anlaşarak vekalet verip teslim edebilirsiniz. Vergi dairesi, müracaatınızı inceleyip onayladıktan sonra, şirketinizi birkaç gün içinde kurabilirsiniz. Şirketinizi kurduktan sonra yapmanız gereken süreçler şunlardır:
- Gerekli defterleri almak ve noterde tasdik ettirmek
- Yoklama tutanağı hazırlamak
- Vergi hesap numarası almak
- Vergi levhası ve müellif kasa levhası almak
- Gider pusulası, irsaliye ve fatura dokümanları çıkarmak
- Sicil gazetesine ilan vermek ve ilgili ticaret odasına kayıt yaptırmak
- İş yeri açma ve çalıştırma ruhsatı çıkartmak
- SGK ve BAĞ-KUR süreçleri yapmak
Şahıs şirketi kurmak, artık internet üzerinden de mümkün. E-devlet sistemi sayesinde, vergi dairesine gitmeden, online olarak da şahıs şirketi kurabilirsiniz. Bunun için e-devlet şifresi, taşınabilir imza ya da elektronik imza kullanmanız gerekir.
Şahıs şirketi, ticaret sicil kaydı yaptıranların çok tercih ettiği bir şirket çeşidi değildir. Zira şahıs şirketleri, iştirak yapısı, borç sorumluluğu, vergilendirme ve büyüme potansiyeli üzere mevzularda birtakım dezavantajlara sahiptir. Bu yüzden şahıs şirketi kurmadan evvel, öbür şirket çeşitlerini de araştırmanızı tavsiye ederiz.
