Dünya ülkelerinde yer alan kimi kentler, sahip oldukları tarihi geçmişleri ile farklı bir ehemmiyete sahiptir. Bu kentlerin tarihi geçmişleri ve günümüzde hangi isim ile anıldığı ise birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Bu usul bilgiler bireylerin tarih bilgilerini arttırdığı üzere birebir vakitte genel kültür düzeylerinin de artmasına imkan sunar.
Özellikle Büyük Selçuklu Dönemi’nde büyük bir ehemmiyete sahip olan Rey kentinin, günümüzde hangi ülke hudutları içinde yer aldığı ve günümüzde bilinen isminin ne olduğu en çok araştırılan mevzular ortasında yer alıyor. Uzun mühlet Büyük Selçuklu Devleti’nin himayesi altında olan kent, Part İmparatorluğu’nun başşehri olmuştur.
REY KENTİNİN GEÇMİŞİ
Rey kenti, Rhages ismi ile Part İmparatorluğu’nun başşehri olmuştur. Selçuk Dönemi’ne kadar İran coğrafyasının en kıymetli tıp ve bilim merkezi olan Rey kenti birebir vakitte Nizam’ul Mülk’ün buyruğu ile eğitim için yapılan yeniliklerin de başladığı yer olarak bilinmektedir. Bunun yanı sıra Rey kenti, tarih boyunca değerli gelişmelerin yaşandığı noktalardan biri olarak da ön plana çıkmaktadır.
Büyük Selçuklu Devleti’nin kurucusu olan Tuğrul Beyefendi, 8 Ramazan 455 (5 Eylül 1063) tarihinde Rey kentinde hayatını kaybetmiş ve Rey kentine defnedilmiştir. Rey kent Part İmparatorluğu’nun yanı sıra Selçuklu İmparatorluğu’nun da başşehri olmuştur. 1194 yılında Harzemşahlar ve Irak Selçukluları ortasında yapılan büyük savaş da tekrar Rey kentinde gerçekleşmiştir. Savaştan sonra Harzemşahlar’ın denetimi altına giren Rey kenti, İran’da karar süren tüm devletler için en kıymetli yerleşim yer olma özelliğini korumuştur.
REY KENTİ NEREDE?
Günümüzde Rey kenti, İran sonları içerisinde yer almaktadır. Lakin Rey olarak bilinen bölge bugün Tahran eyaleti hudutları içinde yer bulunur. Hülasa günümüzde Tahran olarak bilinen bölge, Rey kenti olarak bilinmektedir.
REY’İN MİMARİ YAPISI
Rey’in iç yapısı göz önüne alındığında kentin birinci kısmı olan ve İslam’dan evvel inşa edilen Üst Rey ismi ile anılan kısım dikkat çeker. İkinci kısım ise Üst Rey’in güney kısmında, Bibi Şehrbanü Dağı’nın da güneyinde kurulan Aşağı Rey’dir. Üst Rey, İslam devrinde tüm görkemin Aşağı Rey’e bırakmıştır. Tıpkı vakitte Rey mimarisindeki kıymetli noktalardan biri de Halife Mehdi’nin 755 yılında Muhammediyye’yi inşa ettirmesidir. Bu yapı Rey için kıymetli bir dönüm noktası olarak kabul edilmiştir.
Mehdi kentin etrafını hendekler ile çevirtmiş ve kentte büyük bir camii inşa ettirmiştir. Akabinde Rey kenti, alçak duvarlar ile çevrilmiş ve iki kısma ayrılmıştır. O periyot bölgede yaşayan halk, duvarların iç kısmında kalan kısma İç Kent, dış kısmında kalan kısma ise Dış Kent demiştir. Bununla birlikte Muhammediyye temelde Şehristan, Kale ve Rabaz ya da Pazar denilen üç kısma ayrılmıştır.
REY KALESİ VE EVLER
Rey Kalesi, Şehristanın kuzeyinde Bibi Şehrbanü Dağı’nın ise güneyinde inşa edilmiştir. Tıpkı vakitte Rey Kalesi’nin de etrafında hendekler yer almıştır. Rey Kalesi, o periyotlarda epeyce büyük bir kıymete sahip olan yapılar ortasında yer almıştır.
Rey kentindeki konutların o devirlerde çoğunlukla tuğladan ve topraktan inşa edildiği bilinmektedir. Birebir vakitte Rey’deki meskenlerin bağlarının ve bahçeler ile iç içe olduğu da söz edilmektedir. Öbür bir kaynakta ise Rey kentindeki meskenlerin o periyot kerpiçten ve kireçten yapılmış olduğunu tabir etmektedir.
