Veraset ilamı, bir kimsenin vefat etmesi halinde geride bıraktığı malvarlığı bedellerinin ne halde ve kimler ortasında, hangi oranlarda paylaştırılacağını gösteren doküman olarak tanımlanabilir. Mirasçılık dokümanı olarak da anılan veraset ilamı, mirasçıların mirastaki hisse oranlarını gösteren yasal bir dokümandır. Vefat eden kişinin arından kalan mirasın hangi biçimde bölüneceği çoklukla büyük bir sorun haline gelir. Bu durumda veraset ilamında yer alan oranlar baz alınır ve mal paylaşımı yapılabilir.
Miras bırakan kişinin vefatı ile birlikte mal varlığı otomatikman mirasçılara geçmektedir. Lakin mirasçıların, vefat eden kişinin geride bıraktığı malvarlığı pahaları üzerinde hak sahibi olduğunu ispatlaması gerekir. Tıpkı vakitte malvarlıkları ile ilgili süreçler yapılılarken ilgili kurum ve kuruluşlar da veraset ilamı evrakını talep etmektedir bu nedenle kişinin vefat etmesinin akabinde mirasçılık evrakının alınması gereklidir.
VERASET İLAMI NEREDEN ALINIR?
Veraset ilamı yani mirasçılık evrakı, TMK’nın 598/1 kararı uyarında Sulh Ceza Mahkemeleri’nden ya da noterlerden alınabilmektedir. Bu süreçler daha evvel yalnızca sulh ceza mahkemeleri tarafından yapılabiliyordu. Fakat 14 Nisan 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6217 sayılı Kanun’un 19/f.1 unsuru ile mirasçılık dokümanı verme yetkisi noterliklere de verilmiştir.
VERASET İLAMI ALMAK İÇİN GEREKLİ DOKÜMANLAR NELERDİR?
Veraset ilamı almak için noterliklere ya da mahkemeye başvurulduğunda birtakım dokümanlar bireylerden talep edilmektedir. Veraset ilamı için gerekli olan bu evraklar şu formda sıralanmaktadır;
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- Nüfus kayıt örneği
- Ölüm belgesi
- Veraset ilamı talebi içeren dilekçe
- Murise ilişkin vefat evrakının yurt dışından alınması halinde ilgili dokümanın yeminli tercümanlar tarafından Türkçeye çevrilmesi ve Apostil şerhi alması gerekir
KİMLER VERASET İLAMI ALABİLİR?
Noterlikler tarafından da verilen veraset ilamı alabilmek için kimlerin müracaat yapabileceği en çok merak edilen sorular ortasında yer alıyor. Veraset ilamı alabilecek şahıslar, mirasçı olduğunu düşünen şahıslardır. Vefat eden kişinin akabinde mirasçı olduğunu düşünen herkes ilgili noterliklere müracaatta bulunabilir ve veraset ilamı alabilir.
VERASET İLAMINDA MİRASÇI GÖZÜKMÜYOR İSE NE YAPILIR?
Mirasçılık dokümanının düzenlenmesi sırasında nüfus kayıt örnekleri baz alınır. Lakin kimi durumlarda kayıtlarda yanlışlar meydana gelebilir. Bu kusurlar sonucunda ise veraset ilamlarında birtakım mirasçıların yer almaması durumu ile karşı karşıya kalınabilir. Bu üzere yanlışlarda ilgili veraset ilamı bizatihi geçersiz olmamaktadır. Bu dokümanın geçersiz olması için dokümanda yer almayan mirasçılardan birini ya da hepsinin, eksik ya da yanlışlı olan mirasçılık dokümanının iptali ve yine mirasçılık dokümanı verilmesi istemli olarak Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava açması gerekir.
Mahkeme tarafından mirasçıların talebi yerinde görülür ise iptali istenen veraset ilamı iptal edilir ve oluşan duruma nazaran yeni mirasçılık dokümanının hazırlanılmasına karar verir. Açılacak olan bu dava için rastgele bir müddet bulunmamaktadır. Bu nedenle mirasçılık dokümanını geçersiz olduğu her vakit için ileri sürülebilir.
VERASET İLAMINDA HANGİ BİLGİLER YER ALIR?
Noterliklerden temin edilebilen veraset ilamında yer alan bilgiler şunlardır;
- Murisin kim olduğu
- Murisin vefat tarihi
- Miras iştirakine dahil tüm mirasçıların kimliği
- Mirasçıların miras payları
- Art mirasçı tasarrufu var ise bu tasarruf ile ön mirasçının kimliği
- Belgenin geçersizliğinin her vakit ileri sürülebileceği
- Mirasçı atamada mevte bağlı tasarrufun iptaline ait dava hakkının gizli olduğu
- Mirasçı atama tasarrufunun açılıp açılmadığı, açılmış ise hangi sulh mahkemesinde açıldığı
- Mirasçı atama tasarrufunun mirasçılara bildirip bildirilmediği, bildirilmiş ise itiraz edilip edilmediği, itiraz edilmiş ise tarihi, bir yıllık hak düşürücü mühlet içinde iptal, tenkis, miras sebebi ile istihkak davasının açılıp açılmadığı
- Mirastan feragat ya da mirastan çıkartılma kelam konusu ise buna dair vefata bağlı tasarruf formu ve maddi manada içeriği, reddin hangi mahkemede yapıldığı
- Mirastan mahrumluk olgusunun varlığının tespiti
